Paolo Veronese był malarzem, który najpełniej przedstawił wspaniałość życia w Wenecji w drugiej poł. XVI wieku. Jego malarskie dekoracje kościołów, pałaców, willi i budowli użyteczności publicznej ukazują bogactwo kolorów i kompozycji w monumentalnych, nagromadzonych postaciami teatralnych scenach.
Paolo Caliari urodził się w Weronie (w 1528 roku) – stąd jego przydomek “Veronese”. Na początku 1553 roku przeniósł się do Wenecji i pozostał tam do końca życia, stając się jednym z czołowych malarzy XVI wieku. Veronese pracował dla mecenasów duchownych i świeckich. Jego najważniejsze zlecenia to dekoracja kościoła S. Sebastiano (1555-1570), freski biblioteki S. Marco (1556-57) i w Pałacu Dożów (1550 i 1575-82), a także freski Willi Barbaro w Maser (ok. 1560). W swojej twórczości łączył wątki religijne, historyczne i alegoryczne ze scenami rodzajowymi, które często ukazywały współczesne codzienne życie mieszkańców Wenecji.
Jego malarstwo zasłynęło przede wszystkim dzięki monumentalnym scenom. Jeden z najważniejszych obrazów Gody w Kanie z 1563 roku namalowany do refektarza klasztoru San Giorgio Magiore ma charakter bogatego, dworskiego przyjęcia. Ukazuje ponad sto postaci. Chociaż główni bohaterowie sceny – Jezus i uczniowie ukazani są w centralnej części obrazu, to ich sylwetki gubią się wśród licznych postaci współczesnych Wenecjan.Obraz słynie również z tego, że artysta przedstawił w nim swój autoportret oraz wizerunki największych weneckich malarzy jako muzyków.
Inny znany monumentalny obraz Uczta w domu Lewiego pierwotnie miał przedstawiać „Ostatnią wieczerzę” dla klasztoru Santi Giovanni e Paolo, dziś w zbiorach weneckiej Akademii. Jest to bardzo swobodne zilustrowanie Ewangelii. W 1573 roku malarz stanął przed trybunałem św. inkwizycji, aby wyjaśnić swój obraz. Po Soborze Trydenckim Kościół dążył do kontroli obrazów przeznaczonych do wnętrz sakralnych. Malarz bronił wolności twórczej. Sąd nakazał przemalować obraz, lecz Veronese postanowił jedynie zmienić tytuł na „Ucztę w domu Lewiego” – nie opisaną dokładnie w Piśmie Świętym
Na wystawie w Narodowej Galerii w Londynie prezentowanych jest 50 prac wypożyczonych z galerii i kościołów na całym świecie: z Austrii, Francji, Włoch, Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. Wśród nich zobaczyć można między innymi dzieła: Pokłon Trzech Króli (1573), Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny (1565-70), Rodzina Dariusza przed Aleksandrem (1565-70), Męczeństwo świętego Jerzego (1565), Portret Kobiety / Bella Nani (1560-65).
„Veronese: Magnificence in Renaissance Venice”
National Gallery Londyn
19 marca – 15 czerwca 2014
www.nationalgallery.org.uk
Fot.1. Paolo Veronese, Rodzina Dariusza przed Aleksandrem (1565-70), The National Gallery, Londyn
Fot. 2. Paolo Veronese, Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny (1565-70), Gallerie dell’Accademia, Wenecja
Fot. 3 Paolo Veronese, Portret Kobiety / Bella Nani (1560-65), Luwr, Paryż
Alicja Wilczak
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
