W Muzeum Sztuki w Łodzi oglądać można wystawę „Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm”, na której zaprezentowano ponad 400 dzieł, między innymi Pabla Picassa, Andy’ego Warhola, Wassilego Kandinskiego, Paula Klee, Pieta Mondriana, Mariny Abramovic czy Meret Oppenheim.
Na trzech piętrach gmachu muzeum wyeksponowano dzieła pochodzące z 2 kolekcji sztuki nowoczesnej – z łódzkiego Muzeum Sztuki i szwajcarskiego Kunstmuseum Bern.
Wystawę podzielono na 12 części, odpowiadających kluczowym doświadczeniom historycznym XX i XXI w, nawiązując do książki filozofa i krytyka Waltera Benjamina „Pasaże”. Opowieść o nich współtworzą korespondencje między dziełami sztuki, słowne i obrazowe interwencje Tomasza Kozaka oraz przestrzeń wystawy zaprojektowana przez Krzysztofa Skoczylasa.
Hermann Rupf, szwajcarski przedsiębiorca, jeden z pierwszych kolekcjonerów sztuki awangardowej na świecie, za namową słynnego marszanda Daniela-Henry’ego Kahnweilera nabywał dzieła m.in. Picassa, Braque’a, Klee czy Kandynskiego. Rumpf stworzył wspaniałą kolekcję i w 1954 r. przekazał zbiór do Kunstmuseum Bern.
Kolekcja sztuki nowoczesnej w Łodzi powstała z inicjatywy Władysława Strzemińskiego i poetów i artystów z grupy „a. r.”, którzy prowadzili akcję pozyskania dzieł do mającej powstać w Łodzi Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej. Przedsięwzięcie spotkało się z ogromnym zainteresowaniem europejskiej awangardy, skłaniając wielu znakomitych artystów – takich jak Fernand Leger, Max Ernst, Hans Arp czy Kurt Schwitters – do przekazania w darze swoich dzieł. W 1931 roku przekazano zbiór do łódzkiego Muzeum i udostępniono kolekcję do publicznego zwiedzania. W ten sposób powstała jedna z pierwszych awangardowych kolekcji sztuki na świecie.
Mimo odmiennych założeń i powodów, dla których obydwie kolekcje zostały stworzone oraz odmiennych warunków, w jakich były rozwijane przez kolejne dekady, są one podobne, a nieraz – niemal identyczne. Na przykładzie tych dwóch wyjątkowych kolekcji, wystawa „Korespondencje. Sztuka nowoczesna i uniwersalizm” stawia pytania o znaczenie sztuki dziś i o potrzebę uniwersalizacji doświadczeń kulturowych w zglobalizowanym świecie.
Alicja Wilczak
ms2 Łódź
14 grudnia 2012 – 30 czerwca 2013
mls.org.pl
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl