Jeden z najcenniejszych obrazów polskich zbiorów, namalowany ok. 1510-go roku przez niemieckiego malarza Lucasa Cranacha Starszego, po niemalże 70-ciu latach wrócił do Polski w lipcu tego roku i od kilku dni można go oglądać we wrocławskim Muzeum Archidiecezjalnym.
„Madonna pod jodłami” jest jednym z tych obrazów, które kryją w sobie podwójną historię: jedną wykreowaną przez artystę, drugą pisaną przez los i często dramatyczne dzieje. Obraz namalowany został dla Katedry św. Jana we Wrocławiu. Podczas wojny, w obawie przed bombardowaniami, został przetransportowany do klasztoru Cystersów w Henrykowie. Po wojnie wrócił jednak do Wrocławia, skąd został skradziony przez niemieckiego duchownego, który pracował przy pracach konserwacyjnych. Nie chciał on, aby zabytek dostał się w ręce Rosjan. W tym celu podmienił oryginał na kopię i przemycił dzieło do Niemiec, gdzie je następnie…sprzedał. Ostatecznie obraz trafił do Szwajcarii.
Do 1961roku kopia znajdująca się we Wrocławiu uznawana była za oryginał. W 1971 roku potwierdzono autentyczność dzieła będącego wówczas w posiadaniu Szwajcarów, jednak dopiero w marcu 2012 roku nawiązane zostały rozmowy w sprawie dalszych losów obrazu. Przy pomocy Ministerstwa Spraw Zagranicznych, kilka miesięcy później obraz Cranacha, który przez ponad pół wieku przechodził z rąk do rąk, wrócił do Polski i został przekazany archidiecezji wrocławskiej.
Obraz Cranacha przedstawia Marię, trzymającą na kolanach małego Jezusa, który trzyma w ręku winogrona. Górzysty krajobraz z pochyloną brzozą i jodłami stanowi dla nich tło, które na pierwszy rzut oka wygląda dość egzotycznie, głównie dzięki ciepłym barwom i grze światła, które rozświetla twarze Marii i Jezusa.
Lucas Cranach Starszy (1472- 1553) był niemieckim artystą, malarzem i grafikiem epoki renesansu. W jego twórczości zauważyć można również wpływy późnego gotyku oraz manieryzmu. Malował głównie obrazy o tematyce religijnej (Święty Hieronim (1502), Ukrzyżowanie (1503)), liczne portrety oraz akty kobiece.
Paulina Niewiadomska
Artykuł przygotowany we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej www.napiorkowska.pl
